Welkom in Vloesberg, zonnehoofdstad van Wallonië

Gratis zonnepanelen

Het verhaal begint in 2008, wanneer enkele bewoners van Vloesberg dromen van ecologische projecten in de gemeente. Ze richten een VZW op, die ze “Collines sous levant” dopen. “Gratis zonnepanelen voor iedereen” is hun meest in het oog springende project. Het initiatief is even simpel als geniaal. De VZW wil een lening afsluiten om zonnepanelen aan te kopen voor gezinnen die het moeilijk hebben.

Die zonnepanelen leveren groenestroomcertificaten op, geld waarmee de lening wordt afbetaald. De gezinnen profiteren dubbel: ze zien hun eigen factuur verminderen (door het terugdraaien van de meter). En ze worden, zodra de lening is afgelost, ook nog eens eigenaar van de zonnepanelen. Waardoor ze de groenestroomcertificaten op termijn zelf kunnen opstrijken.

Fantastisch? Zeker! Realistisch? Helaas niet. Want de plannen kosten algauw enkele miljoenen euro’s. De banken willen niet toehappen, en het project komt niet van de grond…

 

298 gezinnen geïnteresseerd in gratis zonnepanelen

Of dan toch? Het idee komt in een stroomversnelling wanneer burgemeester Philippe Mettens zijn schouders onder het project zet. Het gemeentebestuur en “Collines sous levant” slaan de handen in elkaar en kloppen aan bij Triodos Bank, een bankier die investeert in duurzame projecten. Triodos kent een lening toe van maar liefst 4,5 miljoen euro. De zonnepanelen komen er! De VZW en de gemeente stellen eerst enkele spelregels op. Het project is enkel bestemd voor woningen en er gelden enkele voorwaarden. Zo mag de capaciteit van de installatie niet groter zijn dan de energiebehoefte van de bewoner. Alle gezinnen krijgen vervolgens een brief waarin de burgemeester voorstelt gratis zonnepanelen te installeren. Niet iedereen reageert positief, sommige mensen hebben argwaan. Aanvankelijk zijn er maar een kleine 100 geïnteresseerden. Uiteindelijk klokt het project af op 298 gezinnen.

 

Project krijgt opdoffer

Vandaag staan er in Vloesberg maar liefst 418 installaties: één woning op drie heeft dus zonnepanelen. De zon zorgt voor 20% van de totale elektriciteitsbehoefte van het dorp. Ter vergelijking: in Wallonië is de zon goed voor amper 3% van het stroomverbruik. Het systeem kende wel enkele kinderziektes. Op zonnige dagen werd er zo veel stroom op het net geïnjecteerd dat er enkele pannes waren. Het project krijgt later een fameuze opdoffer te verwerken. De Waalse regering heeft immers zowel het bedrag als de terugbetalingstermijn van de groenestroomcertificaten verminderd. De burgemeester laat zich echter niet van de wijs brengen. De lagere opbrengst van de certificaten brengt het project niet in gevaar, zo beweert hij. Kwestie van het leven van de zonnige kant te bekijken…