Dynamisch Energiecontract België: alles wat je moet weten in 2025

Wat is een dynamisch energiecontract?

Een dynamisch energiecontract werkt fundamenteel anders dan wat je gewend bent. In plaats van een vaste prijs voor meestal een jaar, verandert je elektriciteitstarief elk uur. Je betaalt letterlijk de werkelijke marktprijs van dat moment plus een verwerkingskost voor je energieleverancier.

Stel je voor: 's nachts wanneer er weinig vraag is naar elektriciteit, betaal je misschien slechts 3 cent per kilowattuur. Tijdens de drukke avonduren tussen 18 en 21 uur kan diezelfde kilowattuur plots 15 cent kosten. Dit komt doordat veel mensen tegelijkertijd thuiskomen van het werk, de verwarming opzetten en het avondeten klaarmaken. Door de wet van vraag en aanbod stijgt de prijs: meer vraag betekent meer betalen.

Het mechanisme is eigenlijk vrij eenvoudig. Energieleveranciers kopen elektriciteit in op de groothandelsmarkt, waar prijzen constant fluctueren door vraag en aanbod. Bij een traditioneel contract absorberen zij deze schommelingen en rekenen je een gemiddelde prijs aan. Bij een dynamisch energiecontract geven ze deze prijsschommelingen rechtstreeks door aan jou.

Deze transparante manier van factureren vereist wel een digitale meter. Alleen zo kan je leverancier precies meten hoeveel elektriciteit je elk uur verbruikt en je de juiste prijs aanrekenen.
 

Dynamisch vs vast vs variabel energiecontract: de verschillen

Om goed te begrijpen waar een dynamisch energiecontract voor staat, vergelijken we het met de andere contracttypes die je in België kunt afsluiten.

• Vast energiecontract : Bij een vast contract ligt je tarief voor de hele contractduur vast, meestal één tot drie jaar. Je weet precies wat je betaalt, ongeacht wat er gebeurt op de energiemarkt. Deze zekerheid heeft wel een prijs: je profiteert niet van eventuele prijsdalingen.
• Variabel energiecontract : Een variabel contract past zich periodiek aan, meestal maandelijks of per kwartaal. De aanpassingen gebeuren op basis van indexen die de evolutie van de energiemarkt volgen. Je krijgt dus enige flexibiliteit, maar prijswijzigingen zijn geleidelijk en voorspelbaar.
• Dynamisch energiecontract : Hier verandert je tarief elk uur, direct gekoppeld aan de marktprijzen. Deze extreme flexibiliteit biedt de grootste besparingskansen, maar vereist ook de meeste betrokkenheid van jouw kant.
   

Kenmerk	Vast tarief	Variabel tarief	Dynamisch tarief
Prijswijziging	Blijft gelijk tijdens contractduur	Wijzigt per maand of kwartaal	Wijzigt per uur
Voorspelbaarheid	Hoog	Gemiddeld	Laag
Risico	Laag	Gemiddeld	Hoger
Potentiële besparingen	Beperkt	Gemiddeld	Potentieel hoog
Vereiste technologie	Geen specifieke	Geen specifieke	Digitale meter verplicht
Prijsbepaling	Vastgelegd bij contractstart	Gebaseerd op indexen	Direct gekoppeld aan marktprijzen

De keuze tussen deze drie hangt af van je persoonlijke situatie. 

• Zoek je zekerheid? Dan is vast het beste. 
• Wil je een balans tussen flexibiliteit en voorspelbaarheid? Kies variabel. 
• Ben je bereid om actief je energieverbruik te beheren voor maximale besparingen? Dan is dynamisch interessant.

Hoe wordt de energieprijs van een dynamisch energiecontract bepaald?

De werking van een dynamisch energietarief is vrij technisch, maar begrijpen hoe het werkt helpt je om er optimaal van te profiteren.

Het proces in 4 stappen:

Stap 1: Dagelijkse prijsbepaling (13:00 uur) Elke dag rond 13 uur worden de elektriciteitsprijzen voor de volgende dag vastgelegd op de EPEX SPOT markt - de Europese energiebeurs waar groothandelaars energie verhandelen voor levering op korte termijn.

Stap 2: Prijsinfo aan consument Je energieleverancier stuurt je deze prijzen door via een app of online platform. Zo weet je al de avond ervoor wat elektriciteit de volgende dag per uur gaat kosten.

Stap 3: Verbruiksregistratie per uur Je digitale meter registreert ondertussen precies hoeveel elektriciteit je elk uur verbruikt.

Stap 4: Facturatie Op je factuur wordt dit verbruik vermenigvuldigd met de prijs die op dat moment gold.

De prijsformule:
Jouw prijs per kWh = EPEX SPOT prijs + Verwerkingskost leverancier + Net- en transportkosten, heffingen en belastingen

EPEX SPOT prijs: Fluctueert elk uur (dit is het variabele deel) 

Verwerkingskost leverancier: Blijft constant tijdens je contract 

Net- en transportkosten, heffingen en belastingen: Vastgelegd door overheid en netbeheerders
 

 

Praktijkvoorbeeld: zo zien dynamische prijzen eruit

Laten we kijken naar een concrete dag om te zien hoe dynamische prijzen in de praktijk werken.

Voorbeeld: Dinsdag in maart

Tijdstip	EPEX SPOT	Jouw tarief	Verbruiksmoment
00:00 - 01:00	45,20 €/MWh	5,75 c€/kWh	Nachtrust
02:00 - 03:00	40,10 €/MWh	5,20 c€/kWh	Goedkoopste uur
12:00 - 13:00	61,96 €/MWh	7,52 c€/kWh	Middagpiek
19:00 - 20:00	120,30 €/MWh	13,81 c€/kWh	Duurste uur (avondpiek)
23:00 - 00:00	50,80 €/MWh	6,34 c€/kWh	Late avond

Rekensommetje:

Wasmachine aanzetten om 14:00 uur (2 kWh verbruik): 2 kWh × 7,52 cent = 15,04 cent

Dezelfde wasbeurt om 19:00 uur: 2 kWh × 13,81 cent = 27,62 cent

Besparing door slim te plannen: 12,58 cent per wasbeurt

Elektrische auto opladen:

's Nachts om 2:00 uur (50 kWh): 50 kWh × 5,20 cent = €2,60

Tijdens avondpiek om 19:00 uur: 50 kWh × 13,81 cent = €6,91

Besparing: €4,31 per laadbeurt

 

Voordelen van een dynamisch energiecontract

Waarom zou je kiezen voor een dynamisch contract? De voordelen zijn overtuigend, vooral als je weet hoe je ermee om moet gaan.

• Flinke kostenbesparingen

Het grootste voordeel spreekt voor zich: geld besparen. Door slim te verbruiken, besparen huishoudens met een hoog verbruik tot 20 procent op hun elektriciteitsfactuur. Voor een gemiddeld gezin betekent dit 150 tot 300 euro minder per jaar. Niet slecht voor een beetje planning.

• Volledige transparantie

Geen verborgen kosten meer. Je ziet precies wat elektriciteit kost en waarom. De opbouw is kristalhelder: marktprijs plus verwerkingskost. Punt uit. Geen onduidelijke toeslagen waar je later achter komt.

• Ideaal als er veel energie nodig is in huis

Eigenaars van elektrische auto's halen enorm voordeel uit dynamische tarieven. 's Nachts opladen kost vaak de helft van een avondlaadbeurt. Heb je zonnepanelen met een thuisbatterij? Dan wordt het nog interessanter. Batterij opladen als het goedkoop is, gebruiken als het duur is.

• Automatisch milieuvriendelijker

Hier komt het mooie: goedkope momenten zijn vaak groene momenten. Veel wind of zon betekent lage prijzen. Door dan meer te verbruiken, kies je automatisch voor hernieuwbare energie. Je portemonnee en het milieu winnen beide.

• Slimme apparaten worden echt slim

Dynamische tarieven geven slimme apparaten pas echt zin. Een slimme boiler die zichzelf opwarmt wanneer elektriciteit spotgoedkoop is. Een wasmachine die automatisch start tijdens daluren. Je hoeft niet alles tegelijk te vervangen. Maar als je afwasmachine het begeeft? Kies dan voor een model met timer of wifi. Zo automatiseer je stap voor stap.
 

Nadelen en risico's van dynamische energiecontracten

Nu de minder leuke kant. Want ja, er kleven ook nadelen aan dynamische contracten. Beter dat je dit van tevoren weet.

• Prijzen kunnen flink de hoogte in

Energieprijzen zijn onvoorspelbaar. In 2023 schommelden ze in België tussen -120 euro en 330 euro per megawattuur. Extreme pieken zijn gelukkig van korte duur. Maar ze kunnen wel voor onaangename verrassingen zorgen op je factuur.

• Je moet er tijd in steken

Echt besparen vraagt betrokkenheid. Prijzen checken, apparaten programmeren, verbruik plannen. Niet iedereen heeft daar zin in. En dat is oké. Maar zonder die inspanning verdwijnt een groot deel van je voordeel.

• Minimaal verbruik nodig voor rendement

Verbruik je minder dan 5000 kilowattuur per jaar? Dan wegen de besparingen vaak niet op tegen de extra moeite. En mogelijk hogere vaste kosten. Bij lager verbruik is de absolute besparing gewoon te klein.

• Technologie is onmisbaar

Een digitale meter is verplicht. Geen uitzonderingen. Voor optimaal gebruik heb je ook slimme apparaten nodig. Of minstens apparaten met een timer. Deze investeringen kunnen de initiële kosten opdrijven.

• Budgetteren wordt lastiger

Vaste maandlasten? Vergeet het maar. Met schommelende prijzen wordt vooraf budgetteren een gokje. Voor huishoudens met een krap budget kan deze onzekerheid problematisch zijn.

• Nog niet overal beschikbaar

Vlaanderen en Brussel ? Prima geregeld. Wallonië? Moet wachten tot 2026. Geduld is soms een vereiste.
 

Voor wie is een dynamisch energiecontract geschikt?

De grote vraag: past het bij jou? Laten we eerlijk zijn over de ideale profielen.

• Hoog elektriciteitsverbruik

Meer dan 5000 kilowattuur per jaar? Dan wordt het interessant. Bij lagere verbruiken zijn de absolute besparingen te klein. De tijd die je erin steekt, levert dan te weinig op.

• Flexibel verbruikspatroon

Kun je grote verbruikers verschuiven? Wasmachine, vaatwasser, elektrische auto, verwarmingsboiler? Dan zit je goed. Gezinnen waar iedereen overdag werkt, hebben vaak meer speelruimte dan gezinnen met jonge kinderen die 's avonds alles tegelijk doen.

• Technisch onderlegd

Apps gebruiken moet geen probleem zijn. Prijzen volgen en verbruik analyseren ook niet. Je hoeft geen IT-expert te zijn, maar digitale tools moeten je niet afschrikken.

• Bereid tot verandering

Het grootste voordeel haal je uit gedragsaanpassing. Auto 's nachts opladen. Wasmachine na 22 uur aanzetten. Verwarming programmeren voor goedkope uren. Lukt dat? Mooi.Lukt dat niet? Dan valt de besparing tegen.

• Specifieke apparaten

Elektrische auto's maken dynamische contracten echt interessant. Thuisbatterijen ook. Warmtepompen en elektrische boilers eveneens. Deze apparaten kun je vaak programmeren om automatisch te profiteren van lage prijzen.

• Risicobereidheid

Onvoorspelbare energiekosten moet je kunnen hebben. Sommige maanden betaal je minder, andere meer. Deze variatie moet binnen je comfort zone vallen.
 

Wanneer is een dynamisch contract niet interessant?

Er zijn ook situaties waarin je beter kiest voor een traditioneel contract.

Laag elektriciteitsverbruik Verbruik je minder dan 4000 kilowattuur per jaar? Dan zijn de absolute besparingen vaak te klein om de moeite waard te zijn. De tijd die je investeert in het beheren van je verbruik levert dan te weinig op.

Inflexibel verbruikspatroon Als je elektriciteit vooral moet verbruiken tijdens dure piekuren en dit niet kunt verschuiven, werkt een dynamisch contract tegen je. Denk aan gezinnen met jonge kinderen die 's avonds veel apparaten moeten gebruiken, of mensen die thuis werken en overdag veel stroom verbruiken.

Behoefte aan budgetzekerheid Wil je vooraf exact weten wat je energiekosten zullen zijn? Dan is de onvoorspelbaarheid van dynamische tarieven een probleem. Voor huishoudens met een krap budget kan deze onzekerheid te stressvol zijn.

Beperkte technologische middelen Zonder smartphone, internet of digitale vaardigheden wordt het moeilijk om optimaal te profiteren van een dynamisch contract. De tools en apps die leveranciers aanbieden zijn essentieel voor succes.

Huurders met beperkte controle Als je beperkte controle hebt over je elektriciteitsinstallatie of geen toestemming hebt om slimme apparaten te installeren, val je veel potentieel mis.
 

Conclusie: is een dynamisch energiecontract iets voor jou?

Een dynamisch energiecontract kan je flink laten besparen. Maar alleen als het bij je past.

Heb je een hoog verbruik? Flexibele gewoonten? Bereidheid om te experimenteren? Dan kan het honderden euro's per jaar schelen. Elektrische auto, zonnepanelen of thuisbatterij maken het nog interessanter.

Zoek je vooral zekerheid? Laag verbruik? Geen zin in gedoe? Dan is een traditioneel contract waarschijnlijk beter.

Het mooie is: je hebt keuze. Neem tijd om je situatie te analyseren. Vergelijk de aanbiedingen. Praat met anderen die het al hebben.

Met de juiste keuze profiteer je niet alleen financieel. Je draagt ook bij aan een slimmer energiesysteem. En dat is goed voor iedereen.