Huishoudtoestellen: waarom kiezen voor energielabels A of B? En hoe ze slim te gebruiken om minder te verbruiken?

Besparen op je elektriciteit? Dat begint bij de aankoop van je apparaat, of het nu gaat om een wasmachine, droogkast of ander huishoudtoestel. Het lijkt misschien paradoxaal, want zo’n toestel is iets duurder, maar we raden aan om een machine te kiezen met het beste energielabel. Je bespaart daar immers fors mee op je elektriciteitsfactuur.

Het energielabel ontcijferd

In de landen van de Europese Unie zijn producten die energie verbruiken, voorzien van een etiket dat hun energie-efficiëntie weergeeft. Het doel? Jou helpen om een doordachte keuze te maken door je te informeren over de energieprestaties van het toestel of de lamp die je wilt kopen.

Wat vertelt dat etiket nu? Het bevat een indicatie van het energieverbruik, de efficiëntie en andere parameters (geluidsniveau, waterverbruik, enz.), afhankelijk van het type product. Die verschillende elementen laten toe om te bepalen wat de energieklasse is van het huishoudtoestel of de lamp. Die klasse varieert van A+++ (donkergroen) tot G (rood). A+++ komt overeen met een uitstekende efficiëntie, terwijl G staat voor matig efficiënt.

Je vindt dit energielabel op droogkasten, ovens, verwarmingstoestellen, boilers, airco’s, verwarmingsketels voor vaste brandstoffen, residentiële ventilatie en decentrale verwarming.

Een nieuw energielabel

Sinds 2021 heeft de EU de regels rond energielabels aangepast. Op het nieuwe etiket zijn de energieklasses A+, A++ en A+++ weggelaten. Ze maken plaats voor een vereenvoudigde schaal die van A tot G loopt.

Het nieuwe energielabel wordt aangebracht op wasmachines, wasmachines met droogfunctie (niet op droogkasten!), televisies en computerschermen, koelkasten, diepvriezers, vaatwassers en wijnkoelers. Sinds september 2022 hebben ook elektrische lampen die vereenvoudigde labels. 

Een aankoop die bij je noden past

Kies daarnaast voor een huishoudtoestel dat past bij de grootte van je gezin. Het is bijvoorbeeld nutteloos en niet zuinig als je een grote wasmachine met een capaciteit van pakweg negen kilogram hebt wanneer je alleen of met twee leeft.

Efficiënt gebruik van je wasmachine en droogkast

De eerste stap naar energiebesparing is een doordacht gebruik van je machine. Er gelden verschillende basisprincipes, zowel voor je wasmachine als je droogkast.

Vul je machine juist

Wist je dat twee wasbeurten in een halfvolle wasmachine voor meer verbruik zorgen dan één in een goedgevulde? Hetzelfde geldt voor je droogkast. Let er wel op dat je de maximale lading niet overschrijdt. Dat kan er namelijk voor zorgen dat je machine niet goed werkt en sneller slijt.

Kies het juiste programma …

• Sommige wasmachines hebben een eco-programma. Hoewel dat meer tijd in beslag neemt dan een normaal programma, verbruikt het heel wat minder water en elektriciteit – bijna 50% minder energie!

Tip: Kies – afhankelijk van het type textiel – voor droogzwieren op een hoog toerental (1.200 tot 1.400 toeren per minuut). Je was zal sneller drogen en je droogkast hoeft minder te verbruiken.

• Kies zoveel mogelijk voor het programma ‘strijk’ wanneer je je droogkast gebruikt. Dat verbruikt minder energie, maakt het makkelijker om je kleding te strijken … en zorgt ervoor dat je je strijkijzer minder lang moet gebruiken.

… en de juiste temperatuur 

• Je wasmachine verbruikt de meeste energie bij het opwarmen van het water voor de was. Wassen op lage temperatuur (20 °C, 30 °C of 40 °C) helpt je besparen op energie. En maak je geen zorgen: je beddenlakens, handdoeken en andere zwaar vervuilde kleding zullen niet minder schoon zijn. De wasproducten van tegenwoordig zijn namelijk al effectief vanaf 20 °C.

Tip: Als je een zonneboiler hebt, kun je kiezen voor een wasmachine met een aansluiting voor warm water en ze aansluiten op je zonneboiler.

• Droog je was zo weinig mogelijk op de hoogste temperatuur. Kijk ook maar eens op de etiketten in je kleding: je zult merken dat er weinig kledingstukken zijn die je op die manier moet drogen.

Laat je machines werken op het juiste moment

Stel je wasmachine of droogkast zo in dat ze werkt op het ogenblik dat de elektriciteit het goedkoopst is. Dat is tussen 22.00 en 07.00 uur en in het weekend als je een dubbele teller hebt, of tussen 11.00 en 15.00 uur als je zonnepanelen hebt. Zo bevorder je je eigenverbruik tijdens de uren dat je zonnepanelen maximaal stroom produceren. Heb je een enkelvoudige teller? Je elektriciteitsprijs blijft dan wel hetzelfde, maar toch is het goed om je machines tijdens de daluren te gebruiken, om zo pieken in je energieverbruik te voorkomen. 

Goed onderhoud

Een goed onderhouden toestel werkt beter en gaat langer mee.

• Gebruik een antikalkmiddel bij elke wasbeurt om verkalking van je wasmachine te vermijden. Voer minstens elk half jaar een reinigingsprogramma met lege trommel of met witte azijn uit, of vaker als je je machine intensief gebruikt.
• Verhoog de efficiëntie en de levensduur van je wasmachine en je droogkast door regelmatig de filters, de deur en de trommel te reinigen.
• Bij condensatiedroogkasten moet je ook de condensatiefilter schoonmaken. Een indicatielampje geeft aan wanneer het tijd is om dat te doen. Vergeet niet het waterreservoir van dit type droogkast na elke droogbeurt leeg te maken als het niet is aangesloten op een afvoer.

Tip: Hergebruik het water van je condensatiedroogkast voor je toilet of om je huis schoon te maken. 

Een apparaat dat je niet gebruikt … verbruikt niets

Zoals hierboven gezegd: als je je machine enkel inschakelt wanneer het volledig gevuld is, zul je het minder vaak gebruiken. Maar écht energie besparen doe je bijvoorbeeld door je droogkast zo weinig mogelijk te gebruiken. Is het niet te koud of te vochtig? Droog je kleding dan buiten op een waslijn of binnen op een droogrek in een goed geventileerde ruimte. En hang je overhemden op een kleerhanger: dan kreuken ze minder en zijn ze makkelijker (en sneller!) te strijken.