Je eigen autonoom huis bouwen

Rudy Overheyden (64) uit Warnant deelt dezelfde droom. Alleen heeft Rudy zijn plannen ondertussen waargemaakt. Dit is zijn verhaal.

Waarom hebt u gekozen voor een autonoom huis? Een traditionele woning is toch veel makkelijker en goedkoper om te bouwen?

Rudy Overheyden : Dat klopt, maar als gepassioneerd doe-het-zelver ga ik graag een uitdaging aan. Met een ‘traditionele’ woning kan ik me niet zo goed uitleven. Verder wou ik absoluut een duurzaam huis, in alle opzichten. In een gewone woning komt het gebruik van biomaterialen en nieuwe technologieën amper tot zijn recht. Al geef ik toe dat het een heus huzarenstukje was om rationeel energiegebruik te combineren met duurzame materialen. Vergeet ook niet dat ik in de mate van het mogelijke zoveel mogelijk lokale producten wou gebruiken Zoals ik zei: ik houd wel van een uitdaging…

 

Hoe begin je in hemelsnaam aan een autonoom huis? Daar is toch veel kennis en expertise voor nodig, neen?

R.O. : Zeker. Wie een passiefhuis of een lage-energiewoning overweegt, moet in de eerste plaats oog hebben voor detail. Bij een doorsnee gebouw gaat er weinig aandacht naar het milieu. Men stelt zich al te vaak tevreden met een dak boven het hoofd, duurzaamheid is vaak bijkomstig. Zelf ben ik al sinds 1996 bezig met energie en alternatieve bouwtechnieken. Die kennis van de voorbije 20 jaar is me goed van pas gekomen. Maar ik kan me perfect voorstellen dat duurzaam bouwen voor veel mensen allesbehalve evident is. Vergis je niet: ik heb er tien jaar over gedaan om een project te ontwikkelen dat helemaal klopte. Alles moet goed zitten: het milieu-aspect, het energie-luik, maar ook de constructie zelf en de aanvoer van energie en water.

 

Was het geen nadeel om er helemaal alleen voor te staan?

R.O. : Nee hoor, integendeel. Door alles in eigen handen te houden, blijf je meester van je project. En zo ben je er zeker van dat je de objectieven die je voor ogen hebt, ook bereikt. Als je alles constant opvolgt, is het risico op verborgen gebreken onbestaande.

 

Hoeveel tijd hebben de werken in beslag genomen?

R.O. : Na het leggen van de fundamenten, twee jaar. Sommige werken kon ik uiteraard niet alleen aan. Zo heb ik hulp gekregen van vakmensen bij het houtskelet, de ramen, het dak en de zonnepanelen. Eerlijk is eerlijk: voor een zestigplusser was het een werk van lange adem!

 

Welke materialen en technieken heb je gebruikt?

R.O. : Te veel om op te noemen! Om te beginnen bestaat het skelet uit lokale (Douglas-)sparren. Voor de isolatie hebben we niet alleen hennepwol gebruikt, maar ook hennepblokken en cellulair glas. De bezetting is uit klei en kalkpleister. Verder heb ik veel aandacht besteed aan de elektriciteitsproductie. Naast zonnepanelen heb ik batterijen, drie lader/omvormers (380 V) en een kleine elektriciteitsgenerator voor sombere winterdagen. Een pelletkachel van 12 kW houdt mijn huis 20°C warm, ook als het buiten min 15 graden vriest. Lang niet slecht als je weet dat het totaalvolume 1080 kubieke meter bedraagt. Verder heb ik nog twee droge toiletten. Met twee betonnen tanks van elk 10.000 liter recupereer ik regenwater. Sterker nog: dankzij een keramische filter kan ik het water zelfs drinken. En tenslotte recycleer ik afvalwater met de hulp van ecologisch gefilterde vijvers. Of ik aangesloten ben op de riolering? Neen, dus.

 

Hoe is het gesteld met het wooncomfort? Niet te koud in de winter of te warm in de zomer?

R.O. : De woonomstandigheden zijn optimaal, ze beantwoorden aan de hoogste normen. De temperatuurschommelingen zijn het hele jaar door beperkt. Onder andere dankzij zonneschermen aan de zuid- en westzijde van de woning. Een natuurlijke ‘airco’ zorgt voor frisse lucht: de lucht wordt gekoeld in de kelder. Een systeem dat van de Provence afkomstig is. Resultaat: de temperatuur blijft aangenaam, ook tijdens warme zomerdagen.

 

Voelt u eigenlijk een verschil met een gewone woning?

R.O. : Toch wel! De luchtdichtheid en gecontroleerde luchtbewegingen in de woning zorgen ervoor dat er geen ongewenste tocht is. Zowel de temperatuur als de luchtvochtigheid van de woning zijn optimaal. Met dank aan de thermische stabiliteit en vochtregulerende werking (mogelijkheid tot damp-afvoer) van de kalkpleister en de klei.

Bij het ontwerp was het uitgangspunt: als we het nodig vinden, moeten we de ramen kunnen opengooien. We wilden niet het gevoel hebben te moeten ademen door een snorkel, zoals in een duikboot. Daar zijn we prima in geslaagd.

 

Mogen we vragen hoeveel de woning gekost heeft?

R.O. : Het huis is nog niet volledig klaar, maar ik schat dat het bij oplevering alles bij elkaar zowat 300.000 euro zal gekost hebben (voor een woning van 360m²). Voor alle duidelijkheid: in dat bedrag zitten werkuren begrepen, maar de grond niet. Houd er wel rekening mee dat ik nooit een echt passiefhuis heb willen bouwen, maar veeleer een energiepositieve woning. Logisch dat de gebruikte materialen een stuk duurder zijn dan traditionele methodes. Anderzijds: door de woning zelf te bouwen bespaar je natuurlijk flink.

 

Over besparen gesproken: is uw energiefactuur stukken lager dan vroeger?

R.O. : Die vraag heb ik me nog niet gesteld. Maar ik schat dat ik de meerkost op twee jaar tijd terugverdiend heb. Ik vind dat zelf geen slechte belegging. Zeker als je de rente bekijkt die de banken ons vandaag voorschotelen…

 

Hebt u een advies voor mensen die zelf een autonome woning of een passiefhuis willen bouwen?

R.O. : Oh ja: een heleboel! Persoonlijk ben ik geen fan van een passiefhuis, of het zou moeten zijn dat je het niet erg vindt om ramen en deuren altijd gesloten te houden… Hoe dan ook: als je een duurzaam huis overweegt, breng dan eerst alle parameters in kaart. Zo een gedetailleerde analyse in het begin van het project is een absolute must. Je kan er je inspanningen efficiënter mee regelen en het levert je gegarandeerd een beter eindresultaat op.

 

Gaat een autonoom huis je nét iets te ver en voel je meer iets voor een “natuurlijke” look? Overweeg dan een plantenmuur.