De 5 meest gestelde vragen over zonnepanelen

We zetten de top 5 voor jou op een rij en geven je een zonneklaar antwoord.

Hoe werkt een zonnepaneel?

De installatie op jouw dak levert je elektriciteit, hoe kan dat? Wel, dat komt doordat er stoffen inzitten die dankzij zonlicht elektriciteit opwekken. Meestal is dat silicium, dat vaak wordt gebruikt bij het maken van de fotovoltaïsche cellen. Die bestaan uit twee lagen, waartussen onder invloed van licht een elektrische stroom gaat lopen. Vandaar ook de naam fotovoltaïsche of PV-panelen, naar het Griekse woord voor licht (φως of 'phos') en Volta, de uitvinder van de elektrische batterij. Merk op: er is niet per se fel schijnende zon nodig om elektriciteit op te wekken, met licht alleen lukt het ook al. Maar uiteraard zal een heldere zomerdag meer elektriciteit opleveren dan een donkere dag in de winter.

En hoe werkt een terugdraaiende teller?

Zonnepanelen leveren je elektriciteit als er licht op valt. Maar wat gebeurt er wanneer je meer energie opwekt dan je op dat moment verbruikt? In zo'n geval lever je zélf elektriciteit aan het distributienet en draait je elektriciteitsmeter niet vooruit, maar achteruit. Je mag de hoeveelheid elektriciteit die je op het net zette, later weer gebruiken zonder ervoor te moeten betalen. Bijvoorbeeld 's avonds als al het donker is of tijdens korte winterdagen. Let wel: als jouw panelen over een heel jaar meer stroom opleveren dan je verbruikt, krijg je hiervoor niets terugbetaald, het overschot aan energie ben je kwijt. Daarom kies je best een PV-installatie die per jaar niet meer produceert dan wat je in totaal nodig hebt.

Wat is het prosumententarief?

In Vlaanderen moet iedereen die zonnepanelen en een terugdraaiende teller heeft, sinds midden 2015 een prosumententarief betalen. Dat is een vergoeding om je overtollige elektriciteit op het net te mogen zetten en er later weer af te halen. Het tarief wordt aangerekend voor alle installaties tot 10 kW waarmee je zelf elektriciteit opwekt, ook voor een kleine windmolen bijvoorbeeld. De logica is dat elke consument die zelf elektriciteit produceert het distributienet gebruikt, in twee richtingen zelfs. En daarvoor moet ook hij bijdragen. Want consumenten zonder eigen productie betalen er ook voor, terwijl zij het net maar in één richting gebruiken. Met dit tarief wordt de kost gespreid over iedereen die het distributienet gebruikt.  Wallonië zou er in 2020 ook mee starten, in Brussel is er momenteel nog geen nieuws daarover.

Krijg ik groenestroomcertificaten?

Helaas! In de beginperiode van zonnepanelen kreeg je groenestroomcertificaten, die je kon verkopen en die voor een gegarandeerde financiële opbrengst zorgden. Maar die tijd is - behalve in Brussel - voorbij. Door de jaren heen zakte de vergoeding voor deze certificaten en ondertussen zijn ze helemaal verdwenen voor nieuwe installaties van particulieren. Het lijkt slecht nieuws, maar dat is niet zo: in enkele jaren tijd is de prijs van zonnepanelen gehalveerd. Daardoor is de terugverdientijd van een installatie ook nu nog ongeveer negen à tien jaar, en soms zelfs minder. Dat is zeer vergelijkbaar met de tijd van de groenestroomcertificaten. Dus ook nu doe je nog een goede zaak met een PV-installatie. Want nadat ze is terugverdiend, is de winst helemaal voor jou. 

Schakel ik best over op een enkelvoudige teller?

Dat hangt ervan af. Bij een enkelvoudige teller is het simpel: als je meer elektriciteit verbruikt dan je produceert, draait de meter vooruit. Als je meer produceert dan je verbruikt, draait hij terug. Zonder onderscheid tussen dag of nacht. Produceer je overdag te veel energie, dan kan je die 's avonds en 's nachts terug van het net halen. Bij een tweevoudige meter, met een duurder piekuren- en een goedkoper dalurentarief 's nachts en in het weekend, is het complexer. Want die twee zijn strikt gescheiden: wat je tegen dagtarief te veel produceert, kan je alleen verrekenen met je dagverbruik, en niet met wat je verbruikt tijdens de daluren 's nachts of in het weekend.

Ons advies:

Als er bij jou een tweevoudige meter hangt en je gaat zonnepanelen installeren, bestudeer dan eerst goed je verwachte opbrengst en verbruik om te beoordelen of je die dubbele meter best houdt of niet. Soms is dat interessanter, maar soms ook niet. En informeer bij je distributienetbeheerder ook naar de kost om je meter te vervangen, want dat is niet altijd gratis.